Het verdwijnen van twee raadsleden uit Marokko die in Zeist op werkbezoek waren lijkt opvallend, maar is niet uniek. Dat zegt Rian Ederveen van Stichting LOS: "Dit soort reizen worden vaak gebruikt om mensen naar Europa te krijgen." Gisteren meldde RTV Utrecht dat twee raadsleden uit de Marokkaanse stad Berkane niet op het vliegtuig naar huis zijn gestapt na hun werkbezoek aan Zeist. Waar zijn ze nu precies zijn, is onduidelijk. Maar in hun eigen gemeenschap in Berkane wordt vermoed dat ze in Nederland of Frankrijk zijn ondergedoken. De twee zijn inmiddels al drie weken zoek.

Stichting LOS zet zich in om ongedocumenteerden, oftewel mensen die illegaal in Nederland verblijven, te ondersteunen. Rian Ederveen: "We zien dit wel vaker bij deelnemers aan conferenties, topsporters en musici die na een reis niet terugkeren naar hun eigen land. Vaak gaan er allerlei assistenten mee op dat soort trips die daarna niet terugkeren.”

Volgens de gemeente Zeist was het bezoek van de delegatie een groot succes. Een groep van dertien mensen waaronder de burgemeester van Berkane en de twee raadsleden bezochten Zeist van 13 tot 16 september. "We hebben veel van elkaar kunnen leren. En het afscheid op de laatste dag was hartelijk", zei burgemeester Koos Janssen van Zeist aan het einde van het werkbezoek.

Het grootste deel van de groep politici is na het werkbezoek teruggevlogen naar Marokko, maar twee leden hebben op het vliegveld de benen genomen. Volgens Rian Ederveen van stichting LOS wordt er vaker gesjoemeld bij dit soort zakelijke reizen. “Het komt voor dat je ook gewoon niet weet of het wel écht raadsleden waren."

Volgens haar heerst er in veel landen buiten Europa het beeld dat het hier een paradijs is met goede zorg en volop werk. “Ze zien geen toekomst in Marokko en proberen het hier." Maar die gedroomde toekomst vinden ze doorgaans niet. "Ze belanden vrijwel altijd in de illegaliteit. Marokko is in principe een veilig land, dus je komt niet zomaar in aanmerking voor een verblijfsvergunning. Vaak gaan dit soort mensen zwart werken of proberen onderdak te vinden bij familie in Frankrijk of België, omdat daar Frans, de tweede taal van Marokko, wordt gesproken.” In 2003 verdwenen op een vergelijkbare manier ook al twaalf raadsleden vanuit Berkane, meldde onder meer Al Jazeera destijds. Toen was een delegatie op bezoek in de Franse stad Bondy bij Parijs, een andere partnerstad van Berkane. Waarschijnlijk zijn deze twaalf raadsleden in de illegaliteit beland. Berkane verloor daarmee een derde deel van de gemeenteraad.

Stichting LOS heeft veel contact met Marokkanen die in de vreemdelingendetentie zitten. Rian Ederveen: “Zij zijn ontdekt bijvoorbeeld tijdens zwartrijden, zonder visum, verblijfsvergunning of identiteitspapieren. Illegaal zijn is niet strafbaar, maar je komt dan wel in de vreemdelingendetentie terecht om daarna uitgezet te worden.”

De stichting LOS helpt mensen die illegaal zijn op weg naar medische hulp of instanties die ze kunnen helpen bij het aanvragen van een verblijfsvergunning. “We kennen ook verhalen van bijvoorbeeld homoseksuele mannen die in het land van herkomst veel problemen hebben. En ze hopen hier op een beter leven.” De gemeente Zeist valt niets te verwijten, vindt Ederveen. “Zij hebben alleen de vriendschapsband en zijn niet verantwoordelijk voor wat deze bezoekers na het werkbezoek gaan doen.” RTV Utrecht heeft het consulaat van Marokko in Utrecht gesproken, maar zij zeggen niet op de hoogte te zijn. Ook het consulaat in Marokko zelf zegt niet op de hoogte te zijn van de verdwenen raadsleden.