Koken in de L-flat: Chantal (30) maakt gerecht met een geschiedenis: ‘Slaven kregen de restjes te eten’
Deze week bezoeken we vijf bewoners van de L-flat in Zeist die meewerkten aan het kookboek Smaakvol dat woensdag verschijnt. Vandaag gaan we langs bij Chantal op de tweede verdieping van portiek 6. Zij koos voor een gerecht, uit de voedselbereidingstraditie van Afro-Surinamers die ontstaan is tijdens de slavernij, met cassave, zoete aardappelen, bakbanaan, ei en bakkeljauw.
Eigen kamer
Sinds de zomer woont Chantal samen met haar 3-jarige dochtertje Faith in een eigen woning in de flat. Hiervoor woonde ze ook al in de L-flat bij haar moeder en broertjes in huis. “Bij mijn moeder sliep ik samen met Faith op een kamer van acht vierkante meter. Nu heeft Faith een eigen kamer die bijna twee keer zo groot is. Ze kon haar geluk niet op. Ze is heel trots nu ze een eigen kamer heeft. Daarnaast is het heel fijn om nog zo dicht bij mijn moeder en broertjes te wonen. Zij wonen twee portieken verderop.”
Suriname
Chantal heeft tot haar 16e in Suriname gewoond. In 2009 is ze naar Nederland geëmigreerd. Haar ouders en broertjes woonden toen al in Nederland. “Wij hebben een hele grote familie, ik heb zeven broertjes en twee zusjes. Inmiddels wonen we allemaal in Nederland. Ik heb in Suriname heel lang bij mijn tante gewoond. Mijn ouders gingen naar Nederland om alles goed te regelen voor ons. Toen ik 16 was, ben ik ze gevolgd.”
De L-flat in Zeist is één van de grootste flats van Europa. In de 728 appartementen wonen zo’n 1500 mensen uit meer dan honderd verschillende culturen. De flat had een lange tijd een slecht imago vanwege criminaliteit, armoede en door overlast van mensen met psychische problemen. Maar daar komt langzaam verandering in door een actieve buurtaanpak van de gemeente en de woningbouwvereniging Woongoed Zeist. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan een grote renovatie van de flat. Daarnaast worden er allerlei activiteiten georganiseerd om de buurt beter te maken. Zo is er een inloophuis voor wijkbewoners en worden er sportactiviteiten georganiseerd. Om te laten zien hoeveel culturen de flat rijk is, is er nu ook een kookboek gemaakt door een diverse groep bewoners van de L-flat: van Hollandse bloemkoolstamppot tot Turkse kebab en van Jemenitische zoete cake tot Surinaamse Heri Heri.
Achtergrond
De vader van Chantal is stadscreool, dat is het deel van de Surinaamse bevolkingsgroep die afstamt van de voormalige Afrikaanse slaven. Haar moeder is marron, dat zijn afstammelingen van weggelopen slaven. “Ik wilde graag een hoekje in de woonkamer met spullen die iets vertellen over mijn achtergrond. Op die manier haal ik Suriname ook een beetje in huis.”
Slavernij
De letterlijke vertaling van Heri heri, het gerecht dat Chantal voor het kookboek heeft gemaakt, is “heel heel” of geheeld. “Het is ontstaan tijdens de slavernij. Het gerecht werd gemaakt van het overgebleven voedsel. Vroeger kregen de slaven de restjes te eten. Na de afschaffing slavernij is dit gerecht blijven bestaan in de Surinaamse cultuur. Gezien het verhaal achter dit gerecht is het gebruikelijk dat je het maakt op 1 juli, de dag van de afschaffing van de slavernij, maar ook bij overlijden. Het is een gerecht wat gegeten wordt op speciale gelegenheden. Ik vind het belangrijk om dit stukje geschiedenis te delen met andere mensen”, legt Chantal uit.
Heri heri oftewel eri-eri in het Surinaams is een Surinaams eenpansgerecht
Ingrediënten: zoete aardappelen, rijpe banaan, groene banaan, cassave, bakkeljauw , ei, zout, peper, ui, olie, tomaat en knoflook
Breng de aardvruchten aan de kook in een pan met water en laat deze koken totdat ze zacht/gaar zijn. Was daarna de bakkeljauw onder een koude kraan om het zout van de oppervlakte te halen waarna deze in een pan met water geheel en al wordt uitgekookt (5 á 10 min). Als deze minuten voorbij zijn wordt de bakkeljauw nog eens onder een kraan met koud water gewassen waarna deze mag uitlekken (ongeveer 5 min). Ondertussen worden de eieren gekookt in een apart pannetje.
Zet nu een pan met olie op vuur. Zorg ervoor dat de pan met olie goed heet is zodat de knoflook, ui en tomaat goed gebakken kunnen worden. Voeg hierna de bakkeljauw toe en laat dit even goed doorbakken.
Serveren: Serveer de aardvruchten op een bord waarvan de bakkeljauw in het midden wordt geplaatst en een eitje ernaast. Ook zou er wat selderij over de bakkeljauw gestrooid kunnen worden.