Slotstad

Functie Elders: Van Wopke tot wappies

Vincent Bijlo's 2021.
Door Leroy Vaantjes

Als je in de krant leest dat de eerste ladingen illegaal vuurwerk in beslag worden genomen, kun je er donder op zeggen dat Vincent Bijlo druk bezig is met het voorbereiden van zijn oudejaarsshow. Ik zoek hem op, in de werkstudio achter zijn huis. De regen slaat tegen de ruiten, binnen is het gezellig warm.

Genoeg inspiratie?
"Oh man, ik kan zeker een jaar vullen met wat er dit jaar is gebeurd, terwijl ik maar anderhalf uur heb. Ik zit net te lezen over de exploderende gasprijs. Ik zet even de kachel wat zachter, het is hier bloedheet. Hij gaat niet op gas, dat niet, alles draait hier op zonne-energie."

Maar het regent.
"Ja, dat hoor ik. Maar we wekken zoveel op dat we dit soort dagen wel doorkomen. Nee, gas doe ik niet meer, ik ga me toch niet afhankelijk maken van Russisch gas zeg, dan mag ik nooit meer iets zeggen over het neerhalen van de MH17, dan draait Poetin onmiddellijk de gaskraan dicht. Die zit in een hoek van zijn kantoor, die kraan."

Maak je je zorgen over de opwarming van de aarde?
"Ik zat gisteren met onze buurjongen te praten, hij is 13 en hij heeft nog geen idee wat hij wil worden later, of ik tips had. Ik zeg, jazeker, over een jaar of 10, als jij de arbeidsmarkt op gaat, is er een enorme behoefte aan strandtenthouders. En dan hoef je niet ver te reizen, dat beroep komt steeds dichterbij, dan kun je vlakbij Utrecht al aan het werk."

Is dat jouw manier om niet bang te zijn, het weglachen?
"We moeten er gewoon even doorheen, na het zuur komt het zoet. Eigenlijk moeten we de komende jaren al die terraskachels op vol vermogen laten branden. Net zo lang tot de aarde zo is opgewarmd dat we ze niet meer nodig hebben. Nee, ik ben niet bang, de angst regeert hier al veel te lang en angst verlamt. We moeten handelen, we hebben al te lang geouwehoerd. ik ga de daad bij het woord voegen. Laatst zei iemand tijdens de klimaattop in Glasgow: "we moeten het stoppen, anders stopt het ons." Zo is het natuurlijk, we moeten drastische maatregelen nemen. Nou zeiden ze dat allemaal, tijdens die top, Rutte ook, "No blablabla, action action action action," zei hij. Aan die uitspraak heeft hij over twee weken al geen actieve herinnering meer denk ik, en dat is de waarheid, natuurlijk, want je kunt niet liegen over de waarheid als je die niet kent, dat heeft 2021 wel duidelijk gemaakt."

Maar wat is die daad dan, die jij bij het woord gat voegen?
"Oh ja. Ik kom met een heel nieuw cabaretconcept, dat ik tijdens Functie Elders voor het eerst ga toepassen: Lachen tegen broeikasgas."

Ja?
"Ik ga cabaretcompensatiebomen planten. Hoe meer en hoe harder het publiek lacht, hoe meer bomen ik plant."

Maar gaan ze dan niet lachen om het lachen?
"Je bedoelt dat het klinkt als lachgaslachen of als sitcomlachen? Nee, mijn publiek niet. Ik heb intelligent, inhoudelijk lachend publiek."

Maar wordt het dan niet een heel iel bosje, dat je gaat planten? Valt er überhaupt wat te lachen om 2021?
"Oh ja, zat! Wat dacht je van de wappies, die we overigens niet meer zo mogen noemen, het is een demoniserende term, we moeten ze de ruimte geven, ongeveer anderhalve meter, maar wat dacht je van die andersdenkenden, die bloedserieus beweerden dat de regering acteurs inzette die zich in testraten lieten testen en op de intensive care gingen liggen? Had de regering het maar gedaan, het zou een enorme boost voor de cultuursector geweest zijn. Nee, je lacht niet, maar jij bent journalist."

Ik glimlachte, maar dat zag je niet.
"Jaja. Of wat dacht je van Wopke Hoekstra. De minister die een plan maakte tegen belastingontwijking terwijl hij zelf de belasting aan het ontwijken was. Hij verklaarde dat hij niet wist dat hij dat deed, hij had de stukken niet goed gelezen. Zo'n man gaat over ons geld. Maar hij loog, want tegen Rutte had hij het wel toegegeven, vlak voordat hij minister was. Rutte heeft er trouwens…"

Geen actieve herinnering aan.
"Precies. Janee, wat was het voor jaar, kapje op, kapje af, kapje op, kapje af. We hadden avondklokrellen, weet je die nog, jazeker, dat was dit jaar. Ik heb toen nog met een paar jongens van de Rotary en de Lions van hier uit het dorp een cadeauwinkel geplunderd, Kus & Knuffel, heette die, dat was niet fraai, ik geef het toe, noem het balorigheid, bewijsdrang van een visueel beperkte. De politie heeft ons allemaal opgepakt, ze hoefden alleen maar het spoor te volgen van de geurkaarsen die we hadden gejat. Ik had er een die door Gwyneth Paltrow op de markt is gebracht, die ruikt naar haar vagina, beweert ze. In Texas is zo'n ding ontploft, daar is een man blind van geworden."

Nou, dat komt wel goed met die cabaretcompensatiebomen.
"Ja, dat denk ik ook en als we toch met zijn allen ten onder gaan, dan kunnen wij niet zeggen dat we geen actie ondernomen hebben. Nee, dat lachen, dat komt wel goed. En nou schieten me ook die radicale ideeën opeens weer te binnen, die Rutte had over bestuurlijke vernieuwing, hahahaha. Nee, als ik zelf lach plant ik geen boom. Het was demissionair leuk, dit jaar, ik ben tot verrassende omtzigten gekomen."