De gemeente Zeist is druk bezig met de toekomstplannen voor het gebied Voorheuvel, Markt en Emmaplein. Op dit moment liggen er verschillende scenario’s op tafel. Op 28 oktober werd er tijdens de Ronde Tafel uitgebreid aandacht aan besteed.

Levendigheid verdwenen

In het gebied spelen diverse maatschappelijke vraagstukken die de gemeente wil aanpakken. Zoals winkelleegstand, beter gebruik maken van de ruimte, investeringen in cultureel- en maatschappelijk vastgoed en de mogelijkheden voor woningbouw.

De afgelopen jaren is er sprake geweest van structurele leegstand en sterke vermindering van de levendigheid. Daarom is de belangrijkste doelstelling om de levendigheid in dit gebied weer terug te brengen en dat er ruimte komt voor culturele functies, voor nu en op de lange termijn. De vier plannen die er nu zijn dienen als inspiratie voor de gewenste toekomst van het gebied Emmaplein-Voorheuvel-Markt.

Scenario’s

De plannen variëren van kleine aanpassingen in het gebied tot sloop en nieuwbouw. In scenario A worden de minste aanpassingen gedaan aan het gebied, deze fungeert daarom ook als basisscenario. Zo blijft De Klinker bestaan en wordt het gebouw gerenoveerd. Op het Emmaplein wordt het bezit van Unifore omgebouwd tot woningen. De weekmarkt kan gevestigd blijven op het marktplein.

In scenario B wordt De Klinker gesloopt en komt hier een groot nieuw gebouw voor in de plaats, op de plek van De Klinker en het marktplein. In dit gebouw kunnen de cultuurfuncties gehuisvest worden en ontstaat ruimte voor wonen. De weekmarkt moet verhuizen naar een andere kleinere locatie, op het Voorheuvelplein en kan niet de huidige omvang blijven behouden.

In scenario C wordt ook gesproken over de sloop van De Klinker, maar in plaats van een nieuw cultureel centrum, komen er twee woongebouwen, horecagelegenheden en een groen stadsparkje. Op het Emmaplein wordt ruimte gemaakt voor de culturele functies in Zeist. De weekmarkt krijgt wederom een kleinere locatie toegewezen. In dit scenario lijkt er onvoldoende ruimte voor cultuurfuncties, om alle gewenste functies een plek te geven. Het maken van een goede podiumzaal lijkt bijvoorbeeld niet haalbaar in dit scenario.  

In het laatste scenario, scenario D wordt De Klinker ook gesloopt, maar gaat het om een kleiner gebouw wat hiervoor in de plaats komt. Er is in het gebouw dan ruimte voor bibliotheek IDEA en het Kunstenhuis en er zijn mogelijkheden voor het toevoegen van woningen. Het Emmaplein wordt getransformeerd tot cultuurstraat, waarbij verschillende culturele functies een plek kunnen krijgen. De weekmarkt krijgt een plek op het vergrootte Voorheuvelplein die tevens gebruikt kan worden voor een buitenpodium.

Gezamenlijk cultureel centrum

Het Kunstenhuis en IDEA pleiten beide voor scenario D. Op die manier kunnen de twee partijen worden samengevoegd. Hierbij geven Rob Schouw, directeur van het KunstenHuis en Frans Funnekotter, directeur van bibliotheek IDEA, tijdens de Ronde Tafel aan voorkeur te hebben voor één gezamenlijke locatie dichtbij het centrum.

“Wij denken dat de sloop van De Klinker en de nieuwbouw van een nieuw gezamenlijk gebouw zorgt voor een sterke kunst en cultuur cluster in Zeist. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan de vitaliteit van het centrum. Het gebruik van de bibliotheek en kunstencentrum krijgt hierdoor een extra impuls door een voor iedereen zichtbare en bereikbare locatie zijn.”

Zorgen over marktplein

Marktondernemers zijn niet blij met dit scenario, want dat zou betekenen dat een groot deel van het marktplein verdwijnt, omdat het nieuwe gebouw meer ruimte inneemt dat de Klinker nu doet. Zo vindt marktondernemer meneer van Diermen het belangrijk dat het marktplein blijft.

“Onze inkomsten genereren wij 2 maal per week op de markt. Wij vragen ons af of men wel serieus nadenkt over hoe belangrijk de plek van de markt is. Hier zit veel logistiek in omtrent voedsel en goederen. Daarnaast heeft de markt een belangrijk sociaal aspect waar menig inwoner van Zeist zijn vaste loopje heeft iedere week. Dat mag niet zomaar verdwijnen.”

Woningen

Niet iedereen is voorstander voor woningen op het Emmaplein. Bewoner meneer Sikkema vindt dat er dan juist geen levendigheid wordt teruggebracht in het gebied. “De getekende woningen lijken me niet aantrekkelijk en het straatbeeld met dichte gordijnen en luxaflex past niet bij een levendig gebied. Wonen in het centrum kan eigenlijk pas goed vanaf de eerste verdieping. Bijvoorbeeld in het voormalige V&D gebouw en in leegstaande ruimte boven winkels in heel Zeist.”

Tijdens de Ronde Tafel kregen raadsleden de mogelijkheid om de insprekers en de wethouder vragen te stellen. Wethouder Fluitman geeft aan dat het toekomstplan nog veel tijd en onderzoek nodig heeft. Het zal dus nog even duren voordat er echt knopen doorgehakt gaan worden. “De scenario’s die er nu liggen zijn impressies van hoe het zou kunnen, alles ligt voor mij nog open. Een ding is zeker, we moeten iets met de huisvesting van De Klinker. Ook al besluiten we even niets te doen, dan houden we ons wel bezig met De Klinker, want het pand is aan groot onderhoud toe.”